DELEN
Gepubliceerd: 1 februari 2025
Ongeveer 80% van alle Nederlanders is ouder van een kind. Het kan niet anders dat dit percentage in de queer-gemeenschap lager ligt. De redenen hiervoor zullen uiteenlopend zijn, van gebrek aan interesse tot gebrek aan een baarmoeder.
Ik ben queer en ouder van een jong kind. Dat maakt me een minderheid binnen een minderheid (ouder tussen andere queers) en een minderheid binnen een meerderheid (queer tussen andere ouders). Ouders hebben tussen de queers geen duidelijk hoorbare stem en queers tussen de ouders hebben dat ook niet. Het is een onderbelichte groep. Het is ook een diverse groep waarin de ervaringen van de een niet met de ervaringen van de ander overeen hoeven te komen. Vandaar dat ik graag mijn verhaal als queer ouder wil vertellen. Helaas voel ik me niet voldoende vrij om het queer gedeelte van mijn identiteit met mijn hele omgeving te delen. Daarom wil ik liever niet dat deze columns onder mijn naam vindbaar zijn en publiceer ze onder een pseudoniem. De uitgevers van Queer Nederland weten wie ik ben.
Voor jullie ben ik Joris, halverwege de dertig, wonende in het Nederlands-Duitse grensgebied, non-binair en ouder van een peuter. Ik ben opgegroeid als jongen en man, maar ik vind ‘mannelijkheid’ een vaag concept. Ik heb nooit het idee gehad dat het een positieve bijdrage levert aan mijn identiteit. Mannen, zeker heteroseksuele cis-mannen, vind ik meestal raar of eng (en stiekem soms ook wel lekker). Daarom zie ik mezelf als man noch vrouw. Ik ben gewoon Joris (voornaamwoorden: die/hen). Mijn kind noem ik in deze column Jip (die/hen), mijn partner Marijn (zij/haar).
Advertentie
Foto: Pixabay
Jip is niet intersekse, dus we hadden hen ‘klassiek’ als jongetje of meisje op kunnen voeden, overeenkomstig met hun lichamelijke kenmerken. Maar naar mijn idee zitten er in elke mens kwaliteiten en voorkeuren die (om weinig steekhoudende redenen) als kenmerkend voor een van de twee binaire geslachten gezien worden. Wij als ouders hopen dat Jip diens eigen kwaliteiten en voorkeuren kan ontdekken, los van het feit of de samenleving deze eerder bij een jongen of bij een meisje verwacht. En we denken dat dat het beste zal lukken als we hen zo min mogelijk in een van de bestaande hokjes duwen. Toen Marijn zwanger was, gaf mijn tante me een boek dat voor haar belangrijk is geweest toen ze zwanger was van mijn neefjes. Het was een boek uit de jaren 80, geschreven door een progressieve auteur. Zelfs in dat oude boek stond al: waak ervoor om je kind al te stereotyperend te kleden want dan gaan mensen het kind ook stereotyperend bejegenen.
Als je geen kinderen hebt, zou je misschien kunnen denken dat het inmiddels wel meevalt met de binaire indeling van de samenleving. Vrouwen en meisjes mogen tegenwoordig voetballen en vrachtwagenchauffeurs worden, mannen en jongens mogen kleuterleiders worden en ook eens een potje janken. Maar als je een kind krijgt, kom je in een wereld terecht die nog altijd vrij hard gescheiden is in twee kleuren: blauw voor de jongens, roze voor de meisjes. In theorie hoor ik iedereen roepen dat het prima is om je kind naar eigen inzicht te kleden. In de praktijk maakt niemand er gebruik van door af te wijken van de door de kledingindustrie opgelegde tweedeling. In de opvang van Jip lijkt elk meisje altijd minimaal één roze kledingstuk te moeten dragen en elk jongetje maximaal nul roze kledingstukken te mogen dragen.
Advertentie
Jip heeft recentelijk de jongste leeftijdscategorie van de kledingindustrie achter zich gelaten: baby 0–2. In het begin verwachtte ik achter deze genderneutraal lijkende categorie ook redelijk genderneutrale kleding. In waarheid was het meestal weer dezelfde roze en blauwe meuk. We kochten vanaf het begin veel kleding voor Jip op internet. Want genderneutrale kleding bestaat – maar dan als hobby voor ouders met een hoog inkomen. Het zijn vaak de duurdere merken die wel kleding aanbieden die roze én blauw of roze noch blauw is. Toen ik voor het eerst na Jips geboorte een fysieke winkel met babykleding binnenstapte (volgens mij was het de C&A), schrok ik me rot. Mijn internetaankopen hadden me doen vergeten dat de wereld van de meeste kinderen óf roze óf blauw is, afhankelijk van hun geslachtsorganen (daar is het in feite op gebaseerd want als je rompertjes voor een pasgeborene koopt, weet je nog vrijwel niks over de persoonlijkheid van het kind).
Maar wat maakt het dan uit of een rompertje roze of blauw is? Helaas houdt het niet op bij de kleuren. Het meest in het oog springend zijn de zinnetjes die op de kleding staan. Op de roze rompertjes staat ‘Happy little butterfly’ en ‘Keep smiling’, op de blauwe ‘Conquer the world’ en ‘Stay curious’. De baby kan het natuurlijk niet lezen, maar het is een duidelijke boodschap aan de omgeving: jongens zijn pienter en misschien een beetje stout, meisjes zitten er braaf glimlachend bij. Bij het passen van de kleding valt nog iets op: blauwe kleding is vaak stevig maar saai, roze kleding is mooi maar onhandig. Blauwe kleding is meestal van sterke materialen gemaakt, zit ruim en comfortabel en heeft praktische details (bijv. stevige sluitingen of grote broekzakken waar een kind een steentje of een kastanje in kan stoppen die je later in de wasmachine terugvindt). Roze kleding is vaak strakker, bestaat uit dunnere, kwetsbaardere materialen en is minder praktisch uitgevoerd. Over het algemeen zou ik zeggen dat roze kleding, bedoeld voor meisjes, minder goed past bij de neiging van alle baby’s om te bewegen en te ontdekken – maar die tweedeling doet jongetjes net zo goed tekort. Als je voor een rustig, teder jongetje op zoek gaat naar een mooi kledingstuk met een beetje franje, is roze de enige beschikbare kleur. Als je dat niks vindt, moet-ie weer een duffe blauwe trui met daarop een trekker en een corduroybroek aan.
Het is handiger en goedkoper om je kind dan maar niet genderneutraal te kleden. Het bespaart je een hoop discussies en gedoe (‘Is het nou een jongetje of een meisje?’). Maar als je jezelf niet thuis voelt in een van de twee binaire hokjes, zou het raar zijn om je kind er zomaar in proberen te stoppen. Daarom zijn we nu al meer dan twee jaar bezig om het internet af te struinen naar mooie, betaalbare kleding die niet aan alle clichés voldoet (er liggen heus ook roze rompertjes en blauwe truien in Jips kledingkast), en blijven geduldig de vraag naar het gender van ons kind beantwoorden.
Jouw steun maakt het verschil!
Queer Nederland draait op de inzet en passie van een geweldig en uniek team dat zich dagelijks inzet om onze lhbtiq+ community van relevante en diepgaande content te voorzien. In deze roerige tijden is het essentieel dat we onze verhalen blijven vertellen, maar daarvoor hebben we jouw hulp nodig! Door Queer Nederland te steunen draag je bij aan het vertellen van meer diverse verhalen en het creëren van frisse content die bijdraagt aan de zichtbaarheid, acceptatie en emancipatie van de lhbtiq+ gemeenschap.
Steun de toekomst en doneer wat je kunt missen. Of het nu €5, €50, €500 of een ander bedrag is, jouw bijdrage helpt ons om een onafhankelijk en breed gedragen lhbtiq+ platform van Nederland te creëren.