Queer Canon
van Nederland: overzicht
Queer canon van Nederland: Overzicht
Welkom bij de Queer Canon van Nederland, een dynamische verzameling van 20 vensters die de diversiteit en geschiedenis van de Nederlandse queer gemeenschap belichten. Deze Canon biedt inzicht in drie hoofdlijnen: ‘de strijd voor gelijke rechten en acceptatie’, ‘geschiedenis van de queer cultuur en gemeenschap’, en ‘beeldvorming, representatie en zichtbaarheid’. Elk venster combineert een iconisch beeld (blikvanger) met een thematische beschrijving. Deze worden voortdurend aangevuld met nieuwe artikelen om de dynamiek en diversiteit van de queer gemeenschap te weerspiegelen. Verken met ons mee en ontdek de verhalen die de lhbtiq+ ervaring in Nederland vormen en verrijken.
Vensters
Activisme | Roze Zaterdag 1979
Op 14 april 1979 werd de Roze Zaterdag gehouden als protest tegen de uitspraken van bisschop Gijsen over homoseksualiteit, een cruciaal moment in de Nederlandse queer geschiedenis.
Uitgaan | De Trut
In de jaren zeventig en tachtig met de opkomst van de homo-emancipatiebeweging veranderde het uitgaansleven aanzienlijk. Clubs zoals De Trut werden centra van queer cultuur en activisme.
Aids-crisis | René Klijn
Het optreden van René Klijn bij Paul de Leeuw in 1992 was een historisch moment voor de Nederlandse televisie. Het programma brak taboes door een menselijk gezicht te geven aan hiv en aids.
Queer kunst | Roze Filmdagen
Sinds 1998 vinden in Amsterdam jaarlijks de Roze Filmdagen plaats. Dit filmfestival vormt een levendig en inclusieve ruimte waar queer verhalen worden verteld en gevierd.
Vieren | Gay Games 1998
In 1998 vonden de Gay Games plaats in Amsterdam. Het evenement bracht mensen samen vanuit alle hoeken van het land en stimuleerde een gevoel van verbondenheid en saamhorigheid.
Gelijke rechten | Afschaffing van Art. 248bis
In 1971 werd artikel 248bis van het Wetboek van Strafrecht afgeschaft. Deze afschaffing markeerde een cruciale verschuiving naar meer gelijke rechten voor lhbtiq+ personen in Nederland.
Representatie in de media | Albert Mol
Als eerste bekende Nederlander kwam Albert Mol in 1969 uit de kast in het programma Een groot uur U. Hij werd daarmee een pionier in de zichtbaarheid en representatie van lhbtiq+ in de media.
Tweede Wereldoorlog | Frieda Belinfante
Dirigente en celliste Frieda Belinfante was van Joodse afkomst en al voor de Tweede Wereldoorlog openlijk lesbisch. Zij koos ervoor om tijdens de oorlog actief deel te nemen in het verzet.
Queer media | De Gaykrant
De Gaykrant, opgericht in 1980, heeft een belangrijke rol gespeeld in de emancipatie van queer personen. Zo heeft de Gaykrant bijgedragen in de strijd voor de openstelling van het huwelijk.
Subculturen | Drag
Drag is een kunstvorm die gender en identiteit uitdaagt en dit ook viert. Drag heeft in Nederland een rijke geschiedenis die teruggaat tot iconen als Hellun Zelluf en Dolly Bellefleur.
Identiteit | ‘X’ in het paspoort
In 2018 bevestigde de rechter dat een persoon recht heeft op een genderneutrale geslachtsaanduiding in hun paspoort. Dit besluit vormt een stap in de erkenning van diverse genderidentiteiten.
Lesbische gemeenschap | Lesbian Nation
Lesbian Nation was een invloedrijke actiegroep in de jaren ’70 en ’80. De groep stond bekend om haar radicaal feministische standpunten en haar inzet voor de rechten van lesbische vrouwen.
Transgendergeschiedenis | Aaicha Bergamin
Aaicha Bergamin was een van de eerste bekende transgender personen in Nederland. Haar strijd heeft velen geïnspireerd en maakt haar tot een icoon in de transgendergeschiedenis.
Queer en bicultureel | Strange Fruit
Strange Fruit werd in de jaren ’90 opgericht door een groep bi-culturele queer mensen. De groep werd een belangrijke stem voor queer mensen van kleur, die zowel binnen als buiten de lhbtiq+ gemeenschap vaak te maken hadden met uitsluiting.
Gemeenschapsvorming | COC
COC Nederland, opgericht in 1946, is de oudste nog bestaande LGBTQ+-organisaties ter wereld. Zij heeft door de jaren heen een cruciale rol gespeeld in de queer gemeenschapsvorming.
Representatie in de sport | John Blankenstein
John Blankenstein was een prominente Nederlandse voetbalscheidsrechter. Hij was openlijk homoseksueel in een tijd waarin dit nog een groot taboe was in de sportwereld.
Politieke vertegenwoordiging | Pim Fortuyn
Pim Fortuyn was een controversieel figuur in de Nederlandse politiek. Fortuyn was niet alleen openlijk homoseksueel maar gebruikte zijn geaardheid ook in zijn politieke retoriek.
Religie | Groep Christelijke Lesbo’s en Homo’s
De Groep Christelijke Lesbo’s en Homo’s (GCLH) werd opgericht in de vroege jaren zeventig. Deze groep bood een ondersteunend netwerk voor christelijke LHBTI-ers die worstelden met hun identiteit in relatie tot hun geloof.
Wetenschappelijke ontwikkelingen | Werkgroep Homo- en Lesbische Studies
In 1982 werd aan de Rijksuniversiteit Utrecht een pionierende stap gezet voor de academische studie van queer geschiedenis en cultuur met de oprichting van de Werkgroep Homo- en Lesbische Studies.
Erfgoed | IHLIA
IHLIA werd opgericht in 1979 als het Homodok binnen de Universiteit van Amsterdam. Het heeft zich ontwikkeld tot een internationaal geprezen archief en documentatiecentrum.
Verantwoording
De Queer Canon van Nederland is een initiatief van Queer Nederland. Het idee hiervoor ontstond nadat in de herziening van de Canon van Nederland in 2020 geen venster gereserveerd bleek te zijn voor de geschiedenis van de lhbtiq+ gemeenschap in Nederland. Dit was een belangrijke omissie, aangezien Nederland lange tijd een wereldwijde koplopersrol had in de emancipatie van lhbtiq+ personen. Lees hier meer over de rol van de Queer Canon voor de lhbtiq+ gemeenschap.
Jouw steun maakt het verschil!
Queer Nederland draait op de inzet en passie van een geweldig en uniek team dat zich dagelijks inzet om onze lhbtiq+ community van relevante en diepgaande content te voorzien. In deze roerige tijden is het essentieel dat we onze verhalen blijven vertellen, maar daarvoor hebben we jouw hulp nodig! Door Queer Nederland te steunen draag je bij aan het vertellen van meer diverse verhalen en het creëren van frisse content die bijdraagt aan de zichtbaarheid, acceptatie en emancipatie van de lhbtiq+ gemeenschap.
Steun de toekomst en doneer wat je kunt missen. Of het nu €5, €50, €500 of een ander bedrag is, jouw bijdrage helpt ons om een onafhankelijk en breed gedragen lhbtiq+ platform van Nederland te creëren.